Wymowa francuska, czyli dlaczego francuski brzmi jak brzmi?
Kontynuujemy serię podkastów o wymowie. Jedną z charakterystycznych cech języka francuskiego jest jego melodia. Słowa zlewają się w jedną całość, wszystko zdaje się płynąć…
I to nie jest tylko kwestia akcentu czy intonacji! To przede wszystkim wynik dwóch zjawisk: łączeń międzywyrazowych oraz elizji.
O elizji pisałam tutaj.
W skrócie o najważniejszych zasadach wymowy francuskiej poczytacie natomiast w tym wpisie.
Ten artykuł jest dodatkiem do odcinka podkastu poświęconego liaisons.
Pierwszym z trzech!
Płynność
Jedną z głównych i absolutnie podstawowych cech języka francuskiego jest to, że jego priorytetem jest specyficznie rozumiana PŁYNNOŚĆ WYPOWIEDZI.
Zgodnie z „francuską logiką”, owa płynność jest zakłócana w dwóch przypadkach:
1) spotkania dwóch samogłosek (a precyzyjniej mówiąc: dwóch dźwięków samogłoskowych)
2) spotkania trzech spółgłosek (znowu, w rozumieniu brzmieniowym, czyli chodzi tu o trzy spółgłoski, które byśmy mieli wymówić każdą z osobna)
Stąd też francuski korzysta z dwóch „kół ratunkowych”: la liaison oraz l’élision.
W uproszczenie liaison to pewnego rodzaju zabieg fonetyczny, który polega na wymawianiu ostatniej (zwykle niewymawianej) spółgłoski w związku z następującym wyrazem, zaczynającym się na samogłoskę.
Typowy przykład: vous êtes. Wybrzmiewa S, tworząc pomost między vous i etes, żeby uniknąć sytuacji wymówienia obok siebie [u] i [e].
Elizja z kolei (to drugie koło ratunkowe) pojawia się wtedy, kiedy lizja nie jest możliwa, bo nie ma końcowej spółgłoski. Przykład, który na pewno znasz: j’ai. Co tu się wydarza? Zastępujemy ostatnią samogłoskę pierwszego słowa apostrofem. I na tym najczęściej będzie polegać francuskie élision, choć jest to temat na osobną lekcję, bo wariantów jest więcej.
Trzy rodzaje łączeń
- Liaison obowiązkowa – np. „ils arrivent” [ilzaʁiv] (łączy się „s” z „a”).
- Liaison zakazana – np. „et elle” [e ɛl] (brak łączenia „t”).
- Liaison fakultatywna – np. „après une heure” (można połączyć, ale nie jest to wymagane).
Dialog
Sophie : Tu es prête ? Ils arrivent dans cinq minutes !
Chloé : Oui, j’espère juste qu’on ne va pas être en retard. Avec tous ces embouteillages…
Sophie : Ouais… En plus, j’ai un examen demain, je dois rentrer tôt.
Chloé : Oui, je m’en souviens. Je vais leur envoyer un message pour savoir s’ils sont coincés.
Dodatkowe zwroty i wrażenia z dialogu
être en retard – być spoźnionym
un embouteillage – korek (na drodze i w butelce)
en plus – dodatkowo, jakby tego było mało
s’en souvenir – coś sobie przypominać
Zapisz się na listę oczekujących na kurs wymowy i gramatyki Francuski: Piszę i mówię
POZOSTAŁE ODCINKI Z SERII WYMOWA
Jak wymówić francuskie R?
Wymowa Peugeot, Citroen i Renault
Akcent grave nad E w języku francuskim
Jak poprawnie wymówić tour Eiffel po francusku?
Leroj czy liroj? Ani jedno, ani drugie!
Dlaczego zdanie po francusku brzmi jak jedno słowo?
Zakazane liaisons we francuskim
Obowiązkowe liaisons we francuskim
