Wymowa francuska, czyli dlaczego francuski brzmi jak brzmi?
Kontynuujemy serię podkastów o wymowie. Jedną z charakterystycznych cech języka francuskiego jest jego melodia. Słowa zlewają się w jedną całość, wszystko zdaje się płynąć…
I to nie jest tylko kwestia akcentu czy intonacji! To przede wszystkim wynik dwóch zjawisk: łączeń międzywyrazowych oraz elizji.
O elizji pisałam tutaj.
W skrócie o najważniejszych zasadach wymowy francuskiej poczytacie natomiast w tym wpisie.
Ten artykuł jest dodatkiem do odcinka podkastu poświęconego liaisons.
Pierwszym z trzech!
Płynność
Jedną z głównych i absolutnie podstawowych cech języka francuskiego jest to, że jego priorytetem jest specyficznie rozumiana PŁYNNOŚĆ WYPOWIEDZI.
Zgodnie z „francuską logiką”, owa płynność jest zakłócana w dwóch przypadkach:
1) spotkania dwóch samogłosek (a precyzyjniej mówiąc: dwóch dźwięków samogłoskowych)
2) spotkania trzech spółgłosek (znowu, w rozumieniu brzmieniowym, czyli chodzi tu o trzy spółgłoski, które byśmy mieli wymówić każdą z osobna)
Stąd też francuski korzysta z dwóch „kół ratunkowych”: la liaison oraz l’élision.
W uproszczenie liaison to pewnego rodzaju zabieg fonetyczny, który polega na wymawianiu ostatniej (zwykle niewymawianej) spółgłoski w związku z następującym wyrazem, zaczynającym się na samogłoskę.
Typowy przykład: vous êtes. Wybrzmiewa S, tworząc pomost między vous i etes, żeby uniknąć sytuacji wymówienia obok siebie [u] i [e].
Elizja z kolei (to drugie koło ratunkowe) pojawia się wtedy, kiedy lizja nie jest możliwa, bo nie ma końcowej spółgłoski. Przykład, który na pewno znasz: j’ai. Co tu się wydarza? Zastępujemy ostatnią samogłoskę pierwszego słowa apostrofem. I na tym najczęściej będzie polegać francuskie élision, choć jest to temat na osobną lekcję, bo wariantów jest więcej.
Trzy rodzaje łączeń
- Liaison obowiązkowa – np. „ils arrivent” [ilzaʁiv] (łączy się „s” z „a”).
- Liaison zakazana – np. „et elle” [e ɛl] (brak łączenia „t”).
- Liaison fakultatywna – np. „après une heure” (można połączyć, ale nie jest to wymagane).
Dialog
Sophie : Tu es prête ? Ils arrivent dans cinq minutes !
Chloé : Oui, j’espère juste qu’on ne va pas être en retard. Avec tous ces embouteillages…
Sophie : Ouais… En plus, j’ai un examen demain, je dois rentrer tôt.
Chloé : Oui, je m’en souviens. Je vais leur envoyer un message pour savoir s’ils sont coincés.
Dodatkowe zwroty i wrażenia z dialogu
être en retard – być spoźnionym
un embouteillage – korek (na drodze i w butelce)
en plus – dodatkowo, jakby tego było mało
s’en souvenir – coś sobie przypominać
Zapisz się na listę oczekujących na kurs wymowy i gramatyki Francuski: Piszę i mówię
